Działalność edukacyjna

Muzeum Mazowsza Zachodniego w Żyrardowie od wielu lat realizuje różnorodny tematycznie program oświatowy. Specjalny nacisk kładziemy na lekcje muzealne przygotowywane z myślą o dzieciach i młodzieży szkolnej. Program lekcji muzealnych został podzielony na dwie grupy: pierwsza dotyczy historii i etnografii Mazowsza; druga zaś miasta Żyrardów - jego historii, zabytków i twórczości Pawła Hulki - Laskowskiego. W czasie lekcji muzealnych wykorzystywane są eksponaty, filmy współczesne, przeźrocza, reprodukcje dawnych fotografii, fragmenty wspomnień.  

Na spotkaniach z młodzieżą przeważa tematyka regionalna. Uczniowie z zainteresowaniem uczestniczą w lekcjach, na których omawiana jest historia Żyrardowa i fabryki wyrobów lnianych, tradycje i zwyczaje mieszkańców Żyrardowa, malarstwo Józefa Rapackiego, twórczość prekursora polskiego filmu oświatowego-Karola Marczaka związanego z Żyrardowem. Ostatniemu przedsięwzięciu towarzyszą pokazy oryginalnych filmów z dziedziny biologii nakręcone przed laty przez żyrardowskiego reżysera. Prelekcje dotyczące zabytków Żyrardowa realizowane są według opracowanego przez pracowników muzeum programu "Żyrardowskie ścieżki dydaktyczne", połączonego ze spacerem po mieście.

Od 1993 roku muzeum organizuje warsztaty malarskie, które prowadzi Zygmunt Wiśniewski, malarz polskiego pochodzenia posługujący się techniką pastelu, mieszkający na stałe w Cambridge. Warsztaty prowadzone są z myślą o dzieciach i młodzieży niepełnosprawnej. Artysta pracuje w czasie pobytu w Żyrardowie z uczniami Ośrodka Szkolno-Wychowawczego i Domu Dziennego Pobytu dla Dzieci Niepełnosprawnych. Zajęcia cieszą się ogromnym zainteresowaniem, a fachowość, znakomity kontakt i spokój wewnętrzny Zygmunta Wiśniewskiego powodują, że uczestnicy warsztatów szybko zdobywają wiarę w swoje umiejętności plastyczne i nie mogą doczekać się kolejnych spotkań z artystą.  

Zainteresowaniem publiczności cieszą się, organizowane w salach muzeum, koncerty muzyki klasycznej w wykonaniu solistów i zespołów kameralnych, wieczory poetyckie. Atrakcją są również koncerty muzyki rozrywkowej i formy teatralne przygotowywane na tarasie muzeum.  

Muzeum uczestniczy w przedsięwzięciach miejscowego środowiska plastyków i fotografików, zarówno profesjonalistów, jak i amatorów. Organizowane są również konkursy z dziedziny plastyki i fotografii dla młodzieży, które kształcą umiejętności i wyzwala zainteresowania. Pracownicy muzeum biorą ponadto udział w organizowaniu i przeprowadzaniu konkursów zbierackich i z zakresu wiedzy historycznej o Żyrardowie.  

Muzeum w Żyrardowie pragnąc skupić miłośników i zbieraczy różnego rodzaju pamiątek z terenu powiatu żyrardowskiego oraz Mazowsza Zachodniego powołało na początku 2002 roku  Klub Kolekcjonera. Obecnie zarejestrowanych jest 14 członków. Kolekcjonerzy spotykają się w pomieszczeniach muzeum w ostatnią niedzielę miesiąca i organizują tu swoje aukcje i wystawy.

Biblioteka

Muzeum Mazowsza Zachodniego w Żyrardowie posiada bogaty księgozbiór, który liczy 4860 pozycji. Podzielony jest na następujące działy: dzieła treści ogólnej (encyklopedie, słowniki, przewodniki, atlasy), archeologia, etnografia wsi i miasta, historia powszechna, historia Polski, kultura - nauka oświata, muzealnictwo i ochrona zabytków, sztuka polska i obca, nauki społeczno - polityczne.  

W ostatnim czasie muzeum otrzymało w darze zbiór XIX-wiecznej literatury religijnej wyznania ewangelicko - augsburskiego oraz interesujące pozycje związane z żyrardowskim pisarzem Pawłem Hulką - Laskowskim. Księgozbiór biblioteki udostępniany jest dla potrzeb oświatowych i naukowych. Korzysta z niego często młodzież szkolna i studenci.

Program lekcji muzealnych

Poznajemy Muzeum.
Lekcja skierowana do najmłodszych dzieci odwiedzających muzeum po raz pierwszy. Przewodnik opowie o pracy muzealnika, o ciekawostkach związanych z Muzeum w Żyrardowie, oprowadzi uczniów po budynku, opowie o interesujących eksponatach.

Śladami Pawła Hulki-Laskowskiego, spacer po Żyrardowie.
Trasa spaceru opracowana na podstawie książki „Mój Żyrardów”. Przewodnik pokaże uczestnikom ważne dla pisarza miejsca w Żyrardowie, elementem wycieczki może być również zwiedzanie Gabinetu pisarza Pawła Hulki-Laskowskiego przy ul. Narutowicza. Oferta skierowana jest do różnych grup wiekowych.

Paweł Hulka-Laskowski pisarz z żyrardowskim rodowodem.
Prezentacja dorobku i życia Pawła Hulki-Laskowskiego. Zwiedzanie z przewodnikiem Gabinetu Pisarza. W zależności od grupy wiekowej: czytanie fragmentów książki „Mój Żyrardów”, opowieść o życiu codziennym i pracy w fabryce, prezentacja filmu dokumentalnego o pisarzu, omówienie działalności publicystycznej i społecznej Pawła Hulki-Laskowskiego.

Miasto tkaczy i wizjonerów.
Lekcja o historii Żyrardowa i ludziach, którzy miasto budowali oparta o stałą ekspozycję w budynku dawnej Kręgielni. Lekcja może być dostosowana dla uczniów z różnych grup wiekowych.

Życie codzienne w dawnym Żyrardowie.
Lekcja w trakcie, której prowadzący zaprezentuje materiały etnograficzne ukazujące życie codzienne ludzi robotniczego miasta. Zapozna uczniów z realiami czasu pracy i czasu wolnego robotnika (robotnicy) pracującego w fabryce wyrobów lnianych, które sprzedawano na całym świecie. Lekcja może być dostosowana dla uczniów z różnych grup wiekowych.

Strajk Szpularek – historia prawdziwa.
Lekcja obejmuje, pokaz filmu stworzonego przez Stowarzyszenie Fabryka Feniksa i mieszkańców Żyrardowa. Po prezentacji filmu osoba prowadząca zajęcia omówi sytuację kobiet zatrudnionych w żyrardowskiej fabryce w drugiej poł. XIX wieku i poprowadzi z uczestnikami spotkania dyskusję. Lekcja przeznaczona dla uczniów szkół podstawowych (klasy IV – VI i uczniów szkół ponadpodstawowych).

Żyrardów na dawnej pocztówce i fotografii.
Uczestnicy zajęć będą mieli okazję za pomocą prezentacji multimedialnej zapoznać się z krajobrazem miejskim Żyrardowa z przełomu XIX i XX wieku. Omawiane będą najważniejsze obiekty użyteczności publicznej, oryginalna architektura osady fabrycznej a także sylwetki wybitnych mieszkańców i postaci z miastem związanych. Część praktyczna zajęć (skierowana do dzieci ze szkoły podstawowej i przedszkoli) wykonanie techniką kolażu własnej pocztówki Żyrardowa z pamiątkowym stemplem z Muzeum.

Autoportret we wnętrzu.
Analiza obrazu Józefa Rapackiego. Celem lekcji jest zapoznanie uczniów z twórczością malarza związanego z regionem oraz z cechami obrazu wykonanego w kategorii „wnętrze” a także przygotowanie uczniów do skonstruowania opisu obrazu. Na zajęciach planowana jest praca z tekstem ćwiczenia leksykalno stylistyczne i zadanie plastyczne. Lekcja przeznaczona dla uczniów szkół podstawowych ( klasy V – VI) i gimnazjów.

Świat przedstawiony na obrazach Józefa Chełmońskiego.
Celem lekcji jest zapoznanie uczniów z twórczością i tematyką podejmowaną przez malarza. Józef Chełmoński na swoich obrazach ukazał w sposób niezwykle oryginalny piękno natury i człowieka. Lekcja obejmuje prezentację multimedialną (życie i twórczość Józefa Chełmońskiego - omówienie). Dla młodszych grup wiekowych możliwość przygotowania zadania plastycznego.

Sport w dawnym Żyrardowie.
W trakcie lekcji prezentacja historii żyrardowskiego sportu, sukcesów żyrardowskich sportowców i działalności klubów sportowych. Krótki wykład, prezentacja starych fotografii.

Jaki znak Twój? Orzeł biały.
Utrwalenie symboli narodowych. Historia godła polskiego i flagi. Lekcja uzupełniona zajęciami plastycznymi. Wyklejanie flagi, kolorowanie, robienie kokardy narodowej (opcja) grupa wiekowa 5- 12lat.

Choinka, opłatek i inne atrybuty związane ze świętami Bożego Narodzenia.
Opowieść o zwyczajach i obrzędach świątecznych. Ciekawostki związane ze świętami, prezentacja fotografii, warsztaty – wykonywanie ozdób choinkowych. Lekcja może być dostosowana dla uczniów z różnych grup wiekowych.

Tradycje i zwyczaje wielkanocne.
Opowieść o zwyczajach i obrzędach Świąt Wielkanocnych, ciekawostki, warsztaty (wykonanie palemek wielkanocnych i pisanek). Lekcja może być dostosowana dla uczniów różnych grup wiekowych.

Żyrardów i okolice w okresie wojny i okupacji 1939 – 1945.
Losy mieszkańców Żyrardowa i okolic w okresie II wojny i okupacji hitlerowskiej. Krótki wykład, prezentacja fotografii z okresu okupacji. Możliwa prezentacja umundurowania i wyposażenia żołnierza piechoty z okresu wojny obronnej z 1939 roku. Możliwości dostosowania materiału do grupy wiekowej uczestników lekcji.

Wojna i okupacja 1939 – 1945.
W zależności od wieku uczniów i przeznaczonego czasu istnieje możliwość poszerzenia tematu o zagadnienia związane z wojną obronną w 1939 roku i szczegółowych wątków związanych z podziemiem zbrojnym i powstaniem warszawskim. Krótki wykład, prezentacja multimedialna, możliwa również prezentacja umundurowania i wyposażenia żołnierza piechoty z okresu wojny obronnej z 1939 roku.

Żołnierze wyklęci.
Krótki wykład ogólny (geneza), prezentacja multimedialna ze zdjęciami. Omówienie losów żołnierzy wyklętych na podstawie prezentacji postaci Rotmistrza Witolda Pileckiego. Dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich.

Żyrardowscy Żydzi.
Prezentacja ikonografii i wykład o początkach osadnictwa żydowskiego na Mazowszu ze szczególnym uwzględnieniem Żyrardowa i okolic. Omówienie wybranych problemów z zakresu żydowskiej kultury i tradycji, prezentacja najważniejszych dla gminy żydowskiej instytucji. Istotnym aspektem zajęć będą zagadnienia związane z żyrardowskim kirkutem i przygotowanie uczestników do wizyty na cmentarzu żydowskim. Istnieje możliwość uzupełnienia lekcji projekcją filmu o getcie warszawskim lub o relacjach polsko – żydowskich. Zajęcia przeznaczone dla uczniów szkół średnich, istnieje możliwość dostosowania treści do młodszych uczestników.

Lniany ZaułekUrząd MiastaBibliotekaCentrum KulturyOŻyrardówOŻyrardówŻyrpointŻyrpointGłosGłosŻycie Tydzień Żyrardowa