Ssaki Mazowsza Zachodniego

Od maj do sierpnia tego roku Muzeum prezentuje wystawę pt. „Historia RKŁ Dzik w Żyrardowie – klimaty mazowieckiego łowiectwa, zwierzyna łowna Mazowsza Zachodniego”. Z tej okazji w ramach cyklu ciekawostek przybliżymy państwu zwierzęta jakie można spotkać w lasach Mazowsza Zachodniego. W tym miesiącu prezentujemy najciekawsze ssaki. Spacerując po leśnych ostępach bardzo trudno spotkać dzikie ssaki. W drodze ewolucji doskonale wykształciły swoje wszystkie zmysły. Dzięki temu są bardzo czujne i szybki, bez problemu udaje im się wyczuć nasze nadejście i skryć się przed naszym wzrokiem. Jednak ich obecność możemy stwierdzić po śladach jakie po sobie zostawiają. Odciski kopyt, resztki pożywienia, jamy, stanowią dla wprawionych oczu wskazówki do odkrycia mieszkańców zwiedzanej przyrody.

Jeleń. Jelenie żyją w dużych lasach liściasto – iglastych i dochodzą do nawet 150 cm wysokości. Dorosły samiec to byk, samica łania, a ich dzieci to cielątka. Poroże zwane wieńcem zdobi tylko głowę samca i może ważyć nawet do 14 kg. Mimo to nawet w galopie byki nie uderzają nim o pnie drzew. Okres godowy jeleni trwa od połowy września do połowy października i nazywa się rykowiskiem. W tym okresie donośne porykiwanie byków słychać w całym lesie. W ten sposób samce zwołują wokół siebie łanie i tworzą gromadę tzw. chmarę. Samce zazdrośnie strzegą swoich chmar i głośnie porykują, odstraszając w ten sposób potencjalnych rywali. Po rykowisku byki odłączają się od swoich chmar i podróżują w głąb lasu na zasłużony odpoczynek. 

Sarna polna. Dorosły samiec to kozioł lub rogacz, samica zaś sarna lub koza, a ich dzieci to koźlęta. Rogacz nosi na głowie parostki, czyli rogi, których używa do obrony i staczania walk o samice w czasie godów, zwanych ruią. Małe koźlęta po urodzeniu ważą tylko 1,5 kg i są całkowicie bezbronne, dlatego matka natura obdarzyła je ubarwieniem ochronnym, które sprawia, że małe są słabiej widoczne w trawach i żerowiskach. Sarny bytują zazwyczaj blisko lasów i obszarów rolniczo-uprawnych. Sarna z reguły nie walczy z wrogiem tylko ucieka. Najlepszym schronieniem czujnie żerujące sarny są remizy – niewielkie zadrzewienia wśród pól.

Dzik. Dziki uwielbiają podmokłe lasy z bagnami i mokradłami oraz lasy z duża ilością buków i dębów. Latem natomiast żerują na polach uprawnych czyniąc znaczne szkody w uprawach. Samiec dzika to odyniec i potrafi ważyć do 300 kg. Mniejsza do niego samica to locha, a jej dzieci to warchlaki. Znakiem rozpoznawczym dużego odyńca są kły, czyli oręż. Dolne kły to szable, a górne zwane są fajkami. Dziki rzadko atakują ludzi. Groźne są tylko lochy, które bronią swoich młodych przed obcymi.


Zając szarak. Chyba najbardziej sympatyczne zwierzę naszych ziem. Świadczą o tym nazwy części jego ciała. Tylne nogi to skoki, długie uszy to słuchy, oczy to trzeszcze, aa sierść turzyca. Poza okresem godowym zwanym parkotami, w którym o samce wykonują gonitwy weselne za wybrankami, dorosłe zające są samotnikami i nawet więzi matki z potomstwem u zajęcy są luźne i krótkotrwałe. Zające żyją głównie na polach i prowadzą nocny tryb życia. Świetnie biegają, rozwijają prędkość nawet do 80 km/h. Na zające polują prawie wszystkie drapieżna ssaki i ptaki.. Naturalna obrona zająca jest przycupniecie i znieruchomienie lub ucieczka. Odżywiają się głównie pokarmem roślinnym takim jak: trawy, zioła, pączki kwiatów, młode pędy i nasiona oraz grzyby.

Borsuk. Borsuk dzięki wyraźnemu rysunkowi w czarno-białe pasy na jego głowie jest jednym z najłatwiejszych do rozpoznania ssaków. Jest to równocześnie ostrzeżenie, że borsuk jest silny, a jego szczęki bardzo mocne. Borsuki żyją w lasach, a swoje nory zakładają w pagórkach w pobliżu gór. Żyją w klanach rodzinnych. Zerują nocą i są wszystkożerne. Zimą borsuki zapadają w głęboki sen. Młode po urodzeniu są ślepe i całkowicie bezbronne. Przez pierwsze tygodnie nie opuszczają nory i żywią się mlekiem matki.


Tekst i zdjęcia na podstawie: „Mieszkańcy pól i lasów”; Łowiec Polski; Warszawa 2007.

 

Lniany ZaułekUrząd MiastaBibliotekaCentrum KulturyOŻyrardówOŻyrardówŻyrpointŻyrpointGłosGłosŻycie Tydzień Żyrardowa