"Czas Solidarności"
plakaty z lat 1980 - 1989

 22 października 2011 r.  na ogrodzeniu Parku Miejskiego im. Karola Dittricha odsłonięto wystawę plakatów solidarności z lat 1980-1989. Wystawa została zorganizowana w ramach obchodów 30 rocznicy strajków w Żyrardowie. Plakaty pochodzą z kolekcji pana Jerzego Brukwickiego kierownika Galerii Krytyków „Pokaz” w Warszawie. Wystawa plenerowa została dofinansowana z budżetu Urzędu Marszałkowskiego w Warszawie w ramach wydarzenia Powiat Żyrardowski Stolica Kultury Mazowsza 2011. Zapraszamy serdecznie mieszkańców Żyrardowa do obejrzenia tej ciekawej wystawy plenerowej.

 
CZAS  „SOLIDARNOŚCI”
Plakaty z lat 1980 - 1989
 
Monika Handke, Krystyna Janiszewska, Krzysztof Baran, Czesław Bielecki, Jan Bokiewicz, Andrzej Budek, Jerzy Janiszewski, Michał Jędrczak, Roman Kalarus, Piotr Młodożeniec, Leszek Nadstawny, Eugeniusz Skorwider, Jacek Staniszewski, Eugeniusz Get Stankiewicz
 
Narodziny „Solidarności” latem 1980 roku zapoczątkowały gruntowne przemiany nie tylko w życiu społecznym, politycznym, ale również i artystycznym. Twórcy z ogromną nadzieją włączyli się w budowanie przestrzeni wolności i niezależności, w zmagania o godność 
i prawa człowieka. Ich dzieła wspomagały społeczeństwo w kształtowaniu nowych form odpowiedzialności za ojczyznę, komentowały sens dziejowych wydarzeń, wzbudzały nadzieję i wiarę na życie w sprawiedliwym, demokratycznym  kraju. Szczególna rola 
w upowszechnianiu idei „Solidarności” przypadła grafikom - projektantom plakatów. 
   Jerzy Janiszewski, młody artysta z Gdańska, stworzył znak graficzny nowopowstałego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Jego legendarne dzieło stało się rozpoznawalne na całym świecie. Kojarzy się z robotniczymi wystąpieniami z lat 1956, 1970, 1976, z maszerującymi i wspierającymi się nawzajem ludźmi walczącymi 
o „wolność i chleb”. 
     Druki „Solidarności” z lat 1980-1989 wyróżniają się prostotą, lapidarnością, celną metaforą, odręcznym liternictwem, wyrazistym znakiem. Mówią o godności, demokracji, wolności, sprawiedliwości. Powracano w nich do prawdziwych znaczeń wielu słów i spraw. Popularyzowały ideały, wartości i cele nowopowstałego Związku. Przypominały 
o wydarzeniach i faktach historycznych ukrywanych i fałszowanych przez komunistyczne władze, stały się szczególnym kalendarzem polskich powstań, zrywów patriotycznych 
i społecznych. 
    Po 13 grudnia 1981 roku odzwierciedlały dramatyzm i tragizm bolesnych dni stanu wojennego i późniejszych. Stanowiły istotny element walki społeczeństwa z komunistyczną władzą, były wyrazem buntu i oporu. Świadczyły o tym, że „Solidarność” żyje, istnieje. Ikonografia większości z nich wywodzi się z istniejących w powszechnej świadomości znaków i symboli, których rodowód sięga tradycji polskich zrywów powstańczych 
i niepodległościowych. Obok krzyża – znaku wiary, śmierci męczeńskiej, wspólnego żalu, kotwicy – znaku nadziei, orła, flagi biało-czerwonej zaczęły pojawiać się więzienne cele, kraty, czarne okulary, czołgi, zomowcy. Drukowano je na powielaczach i sitach 
w podziemnych drukarniach, prywatnych mieszkaniach, pracowniach artystów.
    Plakaty „Solidarności” stały się istotnym dokumentem tamtego czasu, obszarem sztuki interesująco i emocjonalnie mówiącej o człowieku, o prawdzie i dobru. Nadal przykuwają uwagę, budzą refleksje nad porządkiem świata. 
 
Jerzy Brukwicki